F1: Ayrton Senna Adeus είκοσι και ένα χρόνια

O θάνατος του Ayrton Senna, το αυτοκίνητο, το κράνος, η κηδεία, η δίκη, και κάποιες λεπτομέρειες, που χάνονται στο χρόνο και το μυστήριο.

Αν η καριέρα και το πρόσωπο του Ayrton Senna, πέρασαν στο μύθο, ο θάνατός του στην Imola, την Πρωτομαγιά του 1994 δημιούργησε αρκετές θεωρίες συνωμοσίας. Βρήκαμε μερικές και σας τις παρουσιάζουμε ενώ ο δημοσιογράφος και συγγραφέας τριών βιβλίων για τον Ayrton Senna Βασίλης Τσακίρογλου μας δίνει τη δική του άποψη για το χαμό του θρύλου της F1.

Το Αυτοκίνητο

Λέγεται πως ο Senna δεν «συμπάθησε» το νέο (τότε) αυτοκίνητο της Williams από την έναρξη της σεζόν του 1994. Το περιέγραφε ως «κάτι» με την δική του βούληση και χωρίς ισορροπία. Κάτι, που το έκανε δύσκολο να οδηγηθεί και να ελεγχθεί στο όριο.

Η FW16 (σασί Νο 02), το αυτοκίνητο που τον... σκότωσε στην Imola, ήταν για χρόνια υπό κατάσχεση από τις ανακριτικές αρχές στην Μπολόνια της Ιταλίας, προτού επιστραφεί στην Williams το 2002. Η ομάδα τότε το κατέστρεψε, μαζί με τον V10 κινητήρα της Renault.

Το κράνος

Σήμα κατατεθέν το κίτρινο κράνος του Ayrton Senna ήταν ίσως το πιο διάσημο σχέδιο στην Formula 1. Ήταν μία προειδοποίηση για την παρουσία του σε κάθε ανταγωνιστή στην πίστα που το έβλεπε να αντικατοπτρίζεται στους καθρέφτες του. Το σχέδιο και το χρώμα είχε φτιάξει ο φημισμένος (για τη δουλειά του σε κράνη) Sid Mosca, (πέθανε το 2011 σε ηλικία 74 ετών).

Ο Senna φορούσε κράνος Bell, μοντέλο Rheos αλλά και Shoei σε διάφορα στάδια της καριέρας του στην F1. Οι Ιταλικές αρχές το 2002, επέστρεψαν στην Bell Ευρώπης εκείνο που χρησιμοποίησε τη μοιραία μέρα στην Imola. Η εταιρία μετά από αίτημα της οικογένειάς του το αποτέφρωσε

Κανείς δεν ξέρει που βρίσκονται ή ποιος έχει τα παπούτσια, τη φόρμα και τα γάντια οδήγησης, που φορούσε στην Imola την μοιραία ημέρα.

Η κηδεία

Η φήμη του Senna στη Βραζιλία ήταν τόσο μεγάλη, που η κυβέρνηση κήρυξε εθνικό πένθος για τρεις ημέρες, ενώ εκτιμάται ότι 3.000.000 άνθρωποι κατέκλυσαν τους δρόμους του Σάο Πάολο.

Από τους αγωνιζόμενους στην F1, παραβρέθηκαν οι: Alain Prost, Wilson, Emerson και Christian Fittipaldi, Damon Hill, Rubens Barrichello, Thierry Boutsen, Frank Williams, Jackie Stewart,Ken Tyrrell, Ron Dennis, Gerhard Berger και πολλοί άλλοι. Η οικογένεια Senna ζήτησε από το αφεντικό της F1 Bernie Ecclestone να μην παραστεί, επειδή ήταν αναστατωμένοι όταν δεν σταμάτησε τον αγώνα μετά από το δυστύχημα.

Ο Senna είναι θαμμένος στο Σάο Πάολο στο νεκροταφείο Morumbi. Στην πλάκα είναι γραμμένο: «"Nada pode me separar do amor de Deus» (Τίποτα δεν μπορεί να με χωρίσει από την αγάπη του Θεού)

Η Δίκη

Σύμφωνα με την ιταλική νομοθεσία, η ομάδα της Williams κατηγορήθηκε για ανθρωποκτονία από αμέλεια. Η δίκη συνεχίστηκε για χρόνια. Μάλιστα σε ένα σημείο η διοίκηση της F1 απείλησε να σταματήσει τη διεξαγωγή του Grand Prix στη χώρα αν δεν έβγαζαν πόρισμα. Τον Δεκέμβριο του 1997, ο ιδιοκτήτης της ομάδας Frank Williams και πολλά άλλα μέλη της ομάδας (διευθυντής Patrick Head και επικεφαλής σχεδιαστής Adrian Newey ) αθωώθηκαν.

Το Ιταλικό Ανώτατο Δικαστήριο το 2003, άνοιξε εκ νέου την υπόθεση και την έκλεισε το Μάιο 2005, με τον Newey να έχει απαλλαχθεί πλήρως. Τελικά, τον Απρίλιο του 2007, βγήκε η τελική απόφαση 15050 στην οποία αναφέρεται ότι : «Έχει διαπιστωθεί ότι το ατύχημα προκλήθηκε από αστοχία της κολόνας του συστήματος διεύθυνσης. Αυτή η αστοχία προκλήθηκε από άσχημα σχεδιασμένες και άσχημα εκτελεσμένες τροποποιήσεις. Η ευθύνη αυτή βαρύνει τον Patrick Head». Ωστόσο, ο Βρετανός δεν συνελήφθη λόγω παραγραφής της κατηγορίας για ανθρωποκτονία από αμέλεια.

Για το τέλος αφήσαμε μία ιδιαίτερη θεωρεία για το θάνατο του σύμβολου της F1 αυτή του Βασίλη Τσακίρογλου, όπως διατυπώνεται στο τρίτο του βιβλίο για τον Ayrton Senna με τίτλο «Senna: Το Πνεύμα της Ταχύτητας» (εκδόσεις Key Books, Αθήνα 2014).

«Ένας Senna τελείωσε στην πίστα της Ίμολα το 1994 και την ίδια στιγμή ένας άλλος Senna γεννήθηκε, καθώς ο ήρωας έδωσε τη θέση του στο θρύλο, ή ακόμη και στο μύθο. Ωστόσο, οι δύο μορφές του Senna, προ και μετά του θανάτου του, δεν συνδέονται μόνο μεταξύ τους, τροφοδοτώντας με ζωτικά στοιχεία η μία την άλλη. Συνδέονται επίσης απαραιτήτως με δύο αρχέγονες δυνάμεις δομικές και θεμελιώδεις της προσωπικότητάς του, το πάθος και την καταστροφή, ή αλλιώς τον έρωτα και το θάνατο. Η σχέση ανάμεσα σε αυτά τα δύο στοιχεία είναι το κλειδί που διαθέτουμε και ταυτόχρονα το κλειδί που αναζητούμε προκειμένου να επιχειρηθεί μια post mortem ανάλυση της ψυχοσύνθεσης του Senna, να ερμηνευθεί, δηλαδή, το πώς ακροπατώντας ως το χείλος της αγάπης του για την ταχύτητα ο Senna βρέθηκε, σαν να διέπραττε την έσχατη ύβρη, αιχμάλωτος στην παγίδα του θανάτου.
Όσα συνέβησαν την Πρωτομαγιά του '94 στην Ίμολα θα μπορούσαν ενδεχομένως να θεωρηθούν μοιραία παρενέργεια μιας «μόλυνσης» που, αθέατη, κατέτρωγε τη ζωή του Senna, τουλάχιστον από το 1990. Ο Senna μολύνθηκε από τον ιό της αθανασίας, της υπέρβασης του θανάτου, στις δοκιμές της Χερέθ, όταν ένιωσε την ανάγκη, για πρώτη φορά τόσο πιεστική, να σπεύσει στο σημείο ενός φριχτού δυστυχήματος, να παραστήσει την υπηρεσία σήμανσης μιας φανταστικής αστυνομίας, ενός «C.S.I.» της Φόρμουλα 1. Βαθιά συγκλονισμένος από αυτά που είδε in situ και υπό το κράτος της ψυχικής του συντριβής, άρχισε να «νοσεί», πιστεύοντας υποσυνείδητα ότι είχε ανακαλύψει τη μέθοδο, μια μέθοδο ομοιοπαθητική, με ακόμη μεγαλύτερες δόσεις ταχύτητας και ρίσκου, για να αποκρούσει το θάνατο. Εάν θεωρήσουμε ως δεδομένο ότι ο Senna συνειδητά επεδίωκε οτιδήποτε άλλο εκτός από το χαμό του, στην Ίμολα πήρε μια σειρά από λανθασμένες αποφάσεις, βασιζόμενος σε πρωτόκολλα σκέψης που είχαν διαμορφωθεί με βάση ένα προηγούμενο και πλέον αναποτελεσματικό μοντέλο διατήρησης της ισορροπίας ανάμεσα στις επιταγές του Έρωτα και στην απειλή του Θανάτου».