ΟΙ ΜΕΓΑΛΟΙ ΟΔΗΓΟΙ ΤΗΣ FORMULA 1

Graham Hill - Driven, BBC Four, 1_4, 22-12-2009. από marinastriggabottom: 15px; margin-top: 10px; outline: 0px; padding: 0px; vertical-align: baseline;"> Η κουβέντα για τους κορυφαίους οδηγούς όλων των εποχών, ποτέ δεν μου άρεσε. Τη θεωρώ άδικη, λανθασμένη, καθώς προσπαθούμε να βάλουμε στο ζύγι οδηγούς άλλων εποχών, με εντελώς διαφορετικά μονοθέσια, διαφορετικές απαιτήσεις, διαφορετικά επίπεδα επικινδυνότητας και αντιπάλων. Στην πραγματικότητα, πώς να συγκρίνεις τον Michael Schumacher με τον Sir Stirling Moss ή τον Juan Manuel Fangio με τον Ayrton Senna;

Στην πράξη δεν γίνεται, ούτε μπορούν να υπάρξουν σταθερά και αξιόπιστα κριτήρια. Να πιάσουμε τους αριθμούς; Δεν λένε πάντα την αλήθεια. Το συναίσθημα; Αυτό κι αν καμουφλάρει πάντα τα μεγαλύτερα ψέματα. Επίσης, οι επιλογές σε ένα θεωρητικό Top10, είναι υποχρεωτικά υποκειμενικές καθώς ο καθένας μας αξιολογεί διαφορετικά πράγματα.Επίσης, στη λίστα δεν θα βρείτε εν ενεργεία οδηγό. Ίσως 1-2 να είχαν θέση σε αυτή αλλά και πάλι, είναι άδικο να συγκρίνεις έναν οδηγό με γεμάτη καριέρα, που έχει κάνει τη διαδρομή του και έχει δει οριστική καρό σημαία, με έναν οδηγό που μπορεί να έχει μπροστά του αρκετά ακόμα χρόνια για να γράψει ιστορία.Μετά από τις απαραίτητες αυτές διευκρινήσεις, το δικό μου Top 10 των σπουδαιότερων οδηγών της Formula 1, όλων των εποχών, έχει ως εξής...

10. Graham Hill

Γνήσιος gentleman racer, συμμετείχε σε 179 Grand Prix από το 1958 έως το 1975. Σε μία πολύ επικίνδυνη εποχή της F1, όπου οι ταχύτητες αυξάνονταν δυσανάλογα με τα επίπεδα ασφαλείας, πανηγύρισε 13 pole positions, 14 νίκες, 36 παρουσίες στο βάθρο και τους παγκόσμιους τίτλους του 1962 (με τη BRM) και του 1968 (με τη Lotus). Μάλιστα είναι ο μοναδικός οδηγός στην ιστορία με το "τριπλό στέμμα" της κατάκτησης του τίτλου στην F1 και των νικών στους θρυλικούς αγώνες των 500ων μιλίων της Ινδιανάπολης και των 24ων Ωρών του Μαν. Σκοτώθηκε το 1976 ενώ βρισκόταν στα πηδάλια δικού του αεροπλάνου. Είκοσι χρόνια μετά το θάνατό του, ο γιος του, Damon, ανέβηκε στην κορυφή της F1 – είναι η μοναδική περίπτωση που πατέρας και γιος έχουν αναδειχθεί παγκόσμιοι πρωταθλητές στην κορωνίδα του μηχανοκίνητου αθλητισμού. 

9. Ascari

Δύο παγκόσμιους τίτλους αλλά αγωνιζόμενος με μόλις 33 Grand Prix είχε και ο γεννημένος στο Μιλάνο οδηγός που έκανε ντεμπούτο το 1950 αλλά έφυγε από τη ζωή 5 χρόνια μετά. Αγωνιζόμενος πάντα με ιταλικές ομάδες (Ferrari, Maserati, Lancia), κυριαρχούσε με το εντυπωσιακό ποσοστό ένα προς τρία: 12 ταχύτεροι γύροι, 14 pole positions, 13 νίκες και τα παγκόσμια πρωταθλήματα του 1952 και 1953 συνθέτουν το εντυπωσιακό παλμαρέ του. Έχασε τη ζωή του στη Μόντσα, δοκιμάζοντας μία Ferrari 750 του φίλου του, Eugenio Castellotti.

8. Juan Manuel Fangio

Εκπρόσωπος της ίδιας γενιάς με τον Ascari, ο Αργεντίνος ήταν μέχρι την έλευση της νέας χιλιετίας και συγκεκριμένα επί 46 χρόνια, ο πιο επιτυχημένος οδηγός στην ιστορία του σπορ. Αγωνίστηκε τη διετία 1950-1951 και από το 1953 έως το 1958, κατακτώντας 24 νίκες σε 52 αγώνες, που αποδείχθηκαν αρκετές για να του χαρίσουν τον εντυπωσιακό αριθμό των πέντε παγκόσμιων τίτλων. Ο Fangio οδήγησε για τις Alfa Romeo, Maserati, Mercedes και Ferrari. "Έφυγε" πλήρης ημερών και... εμπειριών, στα 84 του χρόνια (το 1995).

7. Mario Andretti

Ο 74χρονος πλέον Mario Andretti βρέθηκε μόνο μία φορά στο θρόνο της Formula 1, το 1978, παρότι είχε από το ντεμπούτο του το 1968 στο GP των ΗΠΑ, μέχρι το 1982 στο GP του Λας Βέγκας, προλάβει να λάβει μέρος σε 131 αγώνες. Ο Αμερικανός πανηγύρισε 18 pole positions και 12 νίκες αλλά αυτό που τον έκανε να ξεχωρίσει στα δικά μου μάτια, είναι πως πέραν της επιτυχίας του στην F1, ξεχώρισε σε όποια μορφή αγώνων κι αν συμμετείχε. Μόνο αυτός και ο Dan Gurney έχουν κερδίσει αγώνες σε F1, NASCAR, IndyCar αλλά και το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Sportscar. Έχει θριαμβεύσει στα 500 μίλια της Ινδιανάπολης, έχει κερδίσει σε διάφορες μικρότερες αγωνιστικές κατηγορίες ενώ είναι ο μοναδικός που ανακηρύχθηκε οδηγός της χρονιάς στις ΗΠΑ, σε τρεις διαφορετικές δεκαετίες (1967, 1978, 1984)!

6. Alain Prost

O κύριος... "Καθηγητής". Γνωστός για την υπομονή του πίσω από το τιμόνι, για να το γεγονός ότι οδηγούσε περισσότερο με το μυαλό παρά το συναίσθημα, όντας λιγότερο εντυπωσιακός αλλά πιο ουσιαστικός. Οι τέσσερις παγκόσμιοι τίτλοι του (1985, 1986, 1989, 1993) το μαρτυρούν. Αγωνίστηκε με τις Renault, McLaren, Ferrari και Williams, σε μία καριέρα που ξεκίνησε το 1980 και ολοκληρώθηκε το 1993 όταν επέστρεψε μετά από μία σεζόν διαλείμματος, σάρωσε τον ανταγωνισμό με τη διαστημική FW15C κατακτώντας 7 από τις 51 νίκες του (σε συνολικά 202 GP). Συμπρωταγωνίστησε σε μία από τις σπουδαιότερες κόντρες όλων των εποχών, που μπορεί στην ουσία να μην είχε νικητή, χάρισε όμως στον Ayrton Senna τις εντυπώσεις μιας και ο Prost είχε στο πλευρό του και το "πολιτικό" μέτωπο της εποχής και κυρίως τον πρόεδρο της FIA, Jean-Marie Balestre.

5. Sir Jackie Stewart

Ένας... σερ με τα όλα του! Θυμισμένος για τα... καρό που ακόμα φορά στα Paddock, για τους τρεις παγκόσμιους τίτλους του (1969, 1971, 1973) αλλά και ως ο άνθρωπος που "βάφτισε" το παλιό σιρκουί του Νίρμπουργκρινγκ "Πράσινη Κόλαση". Ακόμα κι αν δεν σου αρέσουν οι αγώνες, τον έχεις δει εν δράσει στο ευρηματικό video clip του τραγουδιού "Supreme" του Robbie Williams. Συμμετείχε στην F1 από το 1965 έως το 1973, με τις BRM, Matra, March και Tyrell, κατακτώντας 17 pole και 27 νίκες σε 100 Grand Prix. Όλα αυτά στη "χρυσή" εποχή της F1 όταν στο ίδιο grid έβλεπες οδηγούς όπως οι Graham Hill, Jacky Ickx, Clay Rgazzoni, Mario Andretti, Ronnie Peterson, Chris Amon, Niki Lauda, Denny Hulme, Jody Scheckter, John Surtees, Francois Cevert κ.α.

4. Niki Lauda

Ο άνθρωπος που νίκησε το θάνατο, ο άνθρωπος που κατατρόπωσε κάθε προσωπικό φόβο και πόνο, με μοναδικό στόχο του τη νίκη. Η πρόσφατη ταινία του Hollywood "Rush" παρουσίασε με τον καλύτερο τρόπο την προσωπικότητα του Αυστριακού, ενώ παράλληλα επικεντρώθηκε στη μεγάλη του κόντρα με τον James Hunt το 1976. Έχοντας κατακτήσει τον τίτλο του παγκόσμιου πρωταθλητή την προηγούμενη χρονιά, ο Lauda υπερασπιζόταν το θρόνο του επάξια, μέχρι το ατύχημα της 1ης Αυγούστου στο Νόρντσλαϊφε, το παλιό δηλαδή Νίρμπουργκρινγκ, που τότε έκρυβε θανάσιμες παγίδες. Κατάφερε να βγει ζωντανός από τη φλεγόμενη Ferrari του, όμως ακόμα και σήμερα, τα σημάδια είναι χαραγμένα στο πρόσωπο του. Μετά από μόλις 6 εβδομάδες επέστρεψε ξανά στην πίστα, σε μία προσωπική υπέρβαση. Ακολούθησαν δύο ακόμα τίτλοι, το 1977 και το 1984. Ίσως όχι ο πιο ταλαντούχος οδηγός στην ιστορία όμως σίγουρα ήταν από τους πρώτους που απέδειξαν πως η σκληρή δουλειά και παράπλευρες αρετές, μπορούν να κάνουν έναν πολύ καλό οδηγό, κορυφαίο.

3. Jim Clark

Ο απόλυτος βασιλιάς της δεκαετίας του ’60, που ίσως να άξιζε και μία θέση ψηλότερα. Αδικείται από το γεγονός πως τα δικά του επιτεύγματα, δεν είναι χαραγμένα στη μνήμη των νεότερων όπως αυτά των δύο οδηγών που έχουμε τοποθετήσει μπροστά του στη λίστα. Ο Σκοτσέζος οδηγός συμμετείχε στην F1 την περίοδο 1960-1968, με την καριέρα του να ολοκληρώνεται πρόωρα, όταν έχασε τη ζωή του σε αγώνα της Formula 2, στο Χόκενχαϊμ. Ίσως κορυφαία του εμφάνιση ήταν το 1963, στο απαιτητικό Σπα, όταν υπό βροχή όχι μόνο πέρασε επτά αντιπάλους καθοδόν για την πρώτη του νίκη αλλά χάθηκε στον ορίζοντα ρίχνοντας μετά από 17 περάσματα, γύρο σε όλους, πλην του Bruce McLaren. Ήταν μία από τις πολλές εντυπωσιακές του παραστάσεις πίσω από το τιμόνι της Lotus. Τα στατιστικά του ήταν εκθαμβωτικά: σε 73 Grand Prix είχε 33 pole, 25 νίκες και 32 παρουσίες στο βάθρο, κατακτώντας δύο παγκόσμιους τίτλους, το 1963 και το 1965.

2. Ayrton Senna

Ειδικά τέτοια εποχή, το άκουσμα του ονόματος Senna ξυπνά αναμνήσεις. Από την προσωπικότητά του που άγγιξε εκατομμύρια ανθρώπους, την οδήγηση του που συνάρπασε ακόμα περισσότερους, από το δυστύχημα της τραγικής πρωτομαγιάς του 1994 στην Ίμολα, όπου και έχασε τη ζωή του. Όποιος κι αν επιδιώξει να κάνει μία λίστα σαν κι αυτή, σίγουρα τοποθετεί το όνομα του στις πρώτες θέσεις, συνήθως στην πρώτη. Δεν ήταν οι 41 νίκες σε 162 Grand Prix ή οι 3 παγκόσμιοι τίτλοι. Ο Senna ήταν πέρα από αριθμούς και στατιστικές. Για όσους τον λάτρεψαν ως οδηγό, δεν συγκρίνεται με κανέναν άλλο. Για όσους τον θαύμαζαν χωρίς να τον υποστηρίζουν, παραμένει μία εμβληματική προσωπικότητα, ένας εθνικός ήρωας, ένας οδηγός που συχνά… βρισκόταν σε άλλο επίπεδο. Λίγο η τάση του για πνευματικές αναζητήσεις και η λατρεία προς το Θεό, λίγο οι εξωπραγματικές παραστάσεις που έδινε συχνά πίσω από το τιμόνι, λίγο οι άνισες μάχες κόντρα σε αντιπάλους και "σύστημα", δεν είναι να απορείς πως είκοσι χρόνια μετά τον θάνατό του, εξακολουθεί να αποτελεί θρύλο, "ζωντανό" στις καρδιές όλου του κόσμου. Ο χορός στη βροχή στο Ντόνινγκτον Παρκ, ο τρόπος με τον οποίο άντεχε στις διαρκείς επιθέσεις του Nigel Mansell σε εκείνο το επικό Μονακό, η ενστικτώδης αντίδραση να βάλει όπισθεν και να φύγει από το διάβα αντιπάλων στην Ισπανία ή και ακόμα παλαιότερα, όταν ως rookie με την Toleman "πετούσε" υπό βροχή στους δρόμους του πριγκιπάτου, αποτελούν μόνο μερικούς, από τους πολλούς λόγους για τους οποίους ο Ayrton Senna θα αποτελεί για πάντα ένα "μύθο" που δεν πρόκειται να σβήσει.

1. Michel Schumacher

Θεωρώ πως δεν είχε το φυσικό ταλέντο που διέθετε ο Senna. Ούτε τη φυσιογνωμία που "κέρδιζε" άπαντες. Όμως όταν οι μισοί σε λατρεύουν και οι άλλοι μισοί λατρεύουν να σε μισούν, σημαίνει πως γεννάς συναισθήματα, κάνεις τη διαφορά. Οι αριθμοί τοποθετούν τον Schumacher στην κορυφή κάθε λίστας στατιστικών. Σε τίτλους (7), pole positions (68), ταχύτερους γύρους (77), νίκες (91)… η κορυφή του ανήκει παντού. Μου φαίνεται παράξενο να γράφω για τον Schumacher ενώ βρίσκεται ακόμα στο κρεβάτι του νοσοκομείου της Γκρενόμπλ, δίνοντας τη μεγαλύτερη μάχη της ζωής του. Τη μάχη για τη ζωή του. Σε αυτούς τους 4 και κάτι μήνες από το ατύχημα του, έχω επιλέξει να μη βάλω κάτω σκέψεις, συναισθήματα, να παρακολουθώ αποστασιοποιημένα, λες και δεν τρέχει τίποτα, λες και όλα είναι μια χαρά. Ελπίζοντας ίσως υποσυνείδητα πως σύντομα θα έχουμε καλά νέα, ώστε να μη χρειαστούν αφιερώματα, αντίο κτλ.

Για την αγωνιστική του καριέρα, έχεις πολλά να θυμάσαι. Από το πώς σκαρφάλωσε στην κορυφή με τη Benetton μέχρι το πώς έστησε γύρω του μία dream team που οδήγησε τη Ferrari σε πολυετή αυτοκρατορία. Για πολλούς το πρεστίζ του "πληγώθηκε" στο δεύτερο μέρος της καριέρας του, με τη Mercedes. Δεν συμφωνώ, κάθε άλλο. Μπορεί να χάλασε λίγο τα στατιστικά του αλλά όσα έκανε, μπορούσε να τα κάνει μόνο αυτός. Δουλευταράς, πεισματάρης, σκυλί λυσσασμένο εντός πίστας και Άνθρωπος (με κεφαλαίο το πρώτο) όσο λίγοι Δεν σημάδεψε μόνο την εποχή του - όπως ο Senna αποτέλεσε το πρόσωπο της Formula 1 προς τον υπόλοιπο κόσμο – ακόμα και ο πιο άσχετος από τους αγώνες, ξέρει καλά αυτά τα δύο ονόματα.

Σπάνιο να βρεις κάποιον που να υποστήριζε και τους δύο, όσο σπάνιοι ήταν κι αυτοί. Ίσως η μεταξύ τους σειρά σε τούτη τη λίστα να είναι για πολλούς διαφορετική. Όμως καμία γνώμη, κανένα στατιστικό, δεν πρόκειται να πείσει κάποιον να αλλάξει άποψη. Αμφότεροι μύθοι, αμφότεροι σπουδαίοι, τόσο ίδιοι μέσα στην απόλυτη διαφορετικότητά τους, έχουν αγγίξει απλούς ανθρώπους ανά τον κόσμο, όντας απλά, αυτοί που είναι. Για τη Μπαρτσελόνα το σλόγκαν είναι "κάτι περισσότερο από μία ομάδα".

Schumacher και Senna, είναι και ήταν αντίστοιχα, κάτι περισσότερο από απλοί οδηγοί.

Ayrton Senna death onboard camera 1994 από marinastrigga